"The Other Boleyn Girl" ("Kochanice króla") - Philippa Gregory

Każdy, kto interesuje się historią Anglii wie, kim był Henryk VIII. Nie każdy pamięta, jak miały na imię jego wszystkie żony, ale każdy zna chyba imię tej najsłynniejszej, Anny Boleyn. Ale ile osób wie, że Anna miała siostrę? To właśnie ta siostra, Maria Boleyn, jest główną bohaterką i narratorką powieści Philippy Gregory "The Other Boleyn Girl". W Polsce tytuł przetłumaczono jako "Kochanice króla", niezbyt udanie, bo tytuł oryginalny („Druga dziewczyna Boleynów”) moim zdaniem lepiej oddaje atmosferę i przesłanie książki.

Siostry Maria i Anna Boleyn były dwórkami królowej Katarzyny Aragońskiej, żony Henryka VIII, kiedy czternastoletnia Maria została przez króla zauważona i wybrana na jego kolejną kochankę. Popychana przez ambitnych krewnych Maria stała się pionkiem w grze, która miała jej rodzinie przynieść sławę, zaszczyty i pieniądze. Dlatego, kiedy Henryk przeniósł swoje zainteresowanie na Annę, drugą dziewczynę Boleynów, Maria została nauczycielką siostry w sztuce uwodzenia króla. Cała rodzina została zaangażowana w jeden cel – popchnąć Annę w ramiona króla. Ale wkrótce przeogromna ambicja samej Anny sprawiła, że stawka wzrosła – Henryk nie miał legalnego syna, który odziedziczyłby po nim tron. Królowa Katarzyna została odsunięta od władzy, a Henryk, oszalały na punkcie Anny, rozpoczął starania o unieważnienie ich małżeństwa – krok, który na zawsze miał zmienić polityczne i społeczne oblicze Anglii.

„The Other Boleyn Girl” to kapitalny portret szesnastowiecznej Anglii, a szczególnie dworu królewskiego. Wraz z głównymi bohaterami przemierzamy korytarze pałaców i zamków, tętniące życiem, pełne plotek, intryg i niebezpiecznych sojuszy. Piękne kobiety, szarmanccy mężczyźni, niewidzialna służba, a w centrum tego wszystkiego – przystojny król, którego największą pasją była beztroska zabawa i coraz bardziej samotna królowa. Ambicja, dworska miłość, intryga, zdrada, romans i prawdziwe uczucia – ludzkie emocje, tak ważne w tej historii,  są w tej powieści również wspaniale przedstawione.

Rywalizacja między siostrami to świetnie ukazana mieszanka sprzecznych uczuć – siostry kochają się i nienawidzą równocześnie, muszą na sobie polegać, są sobie potrzebne – Anna potrzebuje siostry jako zaufanej osoby na dworze pełnym intrygantów, którzy mogą przeciwko niej spiskować, Maria jest od Anny zależna, bo wie, że kiedy sprzeciwi się rodzinie, może utracić to, co dla niej najcenniejsze – jej dzieci. Anna i Maria są ukazane jako zupełne przeciwieństwa – nie tylko w wyglądzie, (jasnowłosa Maria i ciemnowłosa Anna), ale i w zachowaniu, w sposobie, w jaki idą przez życie. Maria jest pasywna, posłuszna, pełna ciepła, podczas gdy Anna jest zimna, wyrachowana, chorobliwie ambitna i skoncentrowana wyłącznie na sobie. Jest jeszcze trzecia ważna osoba w tej książce - Jerzy, brat Anny i Marii, postać w książce mocno związana z siostrami, razem z nimi tworząca nierozerwalny trójkąt. Autorka ukazała go jako raczej tragiczną postać, nieszczęśliwego w małżeństwie dworzanina.

Mimo iż dobrze wiedziałam, jakie były koleje losów Anny, nie mogłam nie podziwiać tej upartej, ambitnej młodej kobiety, która postawiła wszystko na jedną kartę i której udało się nieosiągalne. Nie sposób nie podziwiać jej ambicji i determinacji, jaka pozwoliła jej osiągnąć najwyższą pozycję o jakiej mogła marzyć kobieta – została żoną monarchy, królową, kobietą o potężnych wpływach. A jednak – Anna przegrała, nie mogąc sprostać najważniejszemu zadaniu w jej życiu – nie udało jej się urodzić królowi syna. Z ich małżeństwa urodziła się tylko córka, mało znacząca księżniczka Elżbieta, która miała zostać w przyszłości jedną z najsłynniejszych postaci w angielskiej historii. Jak dobrze wiemy, upadek Anny był bolesny i całkowity.

Mimo iż tłem historycznym tej książki są losy dwóch sióstr, to powieść koncentruje się głównie na przedstawieniu losów Marii, skazanej na życie w cieniu siostry, wiodącej życie pełne wyrzeczeń, kierowane potrzebami i ambicjami rodziny. Oglądamy wraz z nią wywyższenie i upadek Anny, wraz z nią zastanawiamy się nad tym, czy ambitnej siostrze uda się osiągnąć jej cel. Jednak to Maria ma szansę na podjęcie decyzji, która odmieni jej losy... I to właśnie Marii może się udać to, co było niemożliwe dla Anny – życie u boku ukochanego mężczyzny, prawdziwa miłość i wolność.

Philippa Gregory to znana angielska autorka powieści historycznych, szczególnie zainteresowana dynastią Tudorów. Czytałam jednak opinie, że w tej powieści zbyt wiele jest nieprawdziwych faktów, i że autorka pozwoliła sobie na zbytnią swobodę opierając się na niesprawdzonych hipotezach. Moim zdaniem Gregory wyszła z tego obronną ręką, wplatając w historyczne fakty przedstawione w powieści własne domysły w tak ciekawy sposób, że jej zabiegi nie rażą czytelników. Życie na dworze Tudorów w szesnastym wieku to pasjonujące tło historyczne, a historia Anny Boleyn to wdzięczny temat, który został w tej powieści wspaniale ukazany. Philippa Gregory ma prawdziwy talent do opowiadania ciekawych historii, jej powieść czyta się jak porywający romans, ciekawą powieść historyczną i psychologiczną. Mimo iż Gregory snuje swoją opowieść miejscami leniwie i spokojnie, to jednak akcja powieści ani na chwilę się nie zatrzymuje. „The Other Boleyn Girl” to fascynująca i wciągająca powieść, która swoim czytelnikom pozwoli zanurzyć się w atmosferze dworu Tudorów. Autorka nie szczędzi czytelnikom szczegółów opisując stroje noszone przez bohaterki, wnętrza pałaców, biesiady królewskie, dworskie życie i dworskie intrygi. Czyni to jednak bez narzucania się, bez zwalniania tempa akcji, niemalże od niechcenia.

Zupełnie nie rozumiem dlaczego zaczęłam te książkę czytać jakieś dwa-trzy lata temu i przerwałam ją mniej więcej w połowie...! Wróciłam do niej dopiero teraz i oczywiście zaczęłam od początku, bo na szczęście nic nie pamiętałam. Możliwe, że moim problemem było to, że starałam się czytać tę książkę zbyt szybko, bo moim zdaniem należy się w powieści Philippy Gregory zaczytywać powoli, z przyjemnością, wyobrażając sobie opisywane przez autorkę miejsca i postacie. „The Other Boleyn Girl” to książka równie bogata, strojna i olśniewająca jak suknie noszone przez główne bohaterki. To wciągająca i z rozmachem napisana opowieść o intrygującej kobiecie i jej siostrze, drugiej dziewczynie Boleynów.

Dla mnie - kolejna książka na szóstkę!